Wspomniałem ostatnio trochę o umiejętnościach miękkich analityka, głównie w kontekście analizy biznesowej. Są to ciekawe tematy, niektórych "zachowań" jest się ciężko nauczyć, wynikają one bardziej z naszych cech charakteru. Niektóre nabywa się z wiekiem, z doświadczeniem. Chciałbym zgłębić jeszcze dwa aspekty: myślenie systemowe oraz przywództwo i wpływ.
Myślenie systemowe (Systems thinking) - jedna z cech analitycznego myślenia i umiejętności rozwiązywania problemów. Nie wystarczy zrozumieć jak funkcjonuje tworzone rozwiązanie, ważne by spojrzeć na temat szeroko i dostrzegać wszystkie możliwe zależności.
Teoria systemów i myślenie systemowe sugerują, że system jako całość będzie posiadał właściwości, zachowania i cechy charakterystyczne, które powstają w wyniku interakcji składników systemu, a które nie są przewidywalne na podstawie samego zrozumienia komponentów. W kontekście teorii systemów pojęcie "system" jest znacznie szersze niż system informatyczny - obejmuje także osoby zaangażowane, interakcje między nimi, siły zewnętrzne wpływające na ich zachowanie oraz wszystkie inne istotne elementy i czynniki.
Według Petera Senge, myślenie systemowe jest „dyscypliną widzenia całości (…) Jest to sztuka widzenia wzajemnych relacji, a nie oddzielnych obiektów, charakteru zmian w czasie, a nie statycznych zdjęć migawkowych.” Jak więc powinien do tego podejść analityk? Czasem może to być tak zwane szukanie dziury w całym, co wiąże się z rozłożeniem problemu na części pierwsze, aby dokładnie przyjrzeć się każdemu elementowi, a potem spojrzenie na całość organizacji, powiązania i relacje występujące pomiędzy zachodzącymi w niej procesami by w końcu odnaleźć obszar, w którym nasze rozwiązanie wniesie korzyść.
Wg Babok mamy następujące mierniki efektywnego wykorzystania myślenia systemowego:
- zrozumienie w jaki sposób zmiana w składniku wpływa na system jako całość,
- zrozumienie w jaki sposób systemu dostosowują się do zewnętrznych nacisków i zmian,
- identyfikacja "pętli wzmacniających i równoważących" (działań, których wynik wpływa na wzmocnienie lub osłabienie danego działania).
Przywództwo i wpływ (Leadership & Influencing) - ważna cecha z umiejętności interakcji, której istotą jest umiejętność skutecznego działania w formalnych i nieformalnych rolach przywódczych, aby kierować badaniami wymagań i zachęcać zainteresowane strony do przeprowadzenia koniecznych zmian.
Odpowiedzialność analityka biznesowego za definiowanie i komunikowanie wymagań zapewni mu kluczową rolę przywódczą w każdej grupie lub zespole projektowym, niezależnie od tego, czy istnieją osoby formalnie zgłaszające się do analityka biznesowego.
Przywództwo polega na motywowaniu ludzi do działania w sposób umożliwiający im współpracę w celu osiągnięcia wspólnych celów. Analityk biznesowy musi rozumieć indywidualne potrzeby i możliwości każdego członka zespołu i interesariusza oraz sposób, w jaki można nimi najskuteczniej kierować w celu osiągnięcia sukcesu. Skuteczne przywództwo wymaga zatem, aby analityk był w stanie opracować wizję pożądanego przyszłego stanu, w którym ludzie mogą być zmotywowani do pracy oraz by posiadał umiejętności interpersonalne niezbędne, aby ich przekonać do tej wizji.
I znów miernikiem umiejętności skutecznego przywództwa i wpływu mogą być:
- redukcja oporu przed koniecznymi zmianami,
- członkowie zespołu wykazujące w razie potrzeby otwartość na odłożenie osobistych celów,
- stworzenie jasnej i inspirującej wizji pożądanego stanu.
Z powyższego wynika, że analityk czasem powinien wejść w buty kierownika projektu, a nawet lidera obszaru. No rola niezastąpiona :) Warto pamiętać, by obrać właściwy kierunek liderowania (patrz obrazek:) ). Zachęcam do komentowania co Wy myślicie o tych cechach analityka i jak to się sprawdza w Waszych organizacjach.