ECBA (Entry Certificate in Business Analysis) od IIBA znacząco zmienił się od lipca 2025 roku. Typowa pamięciówka została częściowo zastąpiona pytaniami opartymi o scenariusz (situation-based questions) oraz większy nacisk przeniesiona na BACCM (Business Analysis Core Concept Model). Szczegóły zmian poniżej.
O ECBA
ECBA to jest, można powiedzieć, startowy certyfikat od IIBA, czyli dla początkujących analityków, którzy zaczynają przygodę z analizą lub chcą zrobić pierwszy krok w kierunku ugruntowania wiedzy z BABOKa. Zasadniczo nie wymaga większego doświadczenia, ale z drugiej strony podejść do niego z marszu pewnie byłoby trudno. Sam certyfikat jest dobrze odbierany na rynku pracy, świadczy już o pewnych umiejętnościach, a przynajmniej chęci rozwoju w tym obszarze. Więcej o samym ECBA i podejściu do egzaminu pisałem już kilka lat temu tutaj. Dzisiaj więcej o zmianach, które weszły w życie w lipcu 2025 roku.
Pierwotnie ECBA był w pełni oparty o BABOK i składał się z 50 standardowych multi-choice questions, sprawdzających bardziej pamięć studenta. Obszary, które pokrywał egzamin:

Jak widać były to 4 knowledge areas i ogólne zagadnienia omawiane w BABOK, w tym sporo o technikach. Teraz jest troszkę inaczej.
ECBA po zmianach
Zmian mamy kilka, ale te najważniejsze wg mnie to:
- Część pytań (ok 50%) będzie typu situation-based, czyli opartych na krótkim scenariuszu i wymagających logicznego myślenia, a nie stricte pamięciówki.
- Nacisk na odniesienie do BACCM, czyli Change, Need, Solution, Stakeholder, Value i Context.
- Materiałem referencyjnym, oprócz BABOK, staje się też Business Analysis Standard.
Obecny rozkład obszarów:

Oprócz powyższych domen, mamy tak zwane activity statement, np. dla domeny Understanding Business Analysis mamy:
1.1 Define business analysis, describe its role in enabling change, and outline key activities across contexts.
1.2 Describe the six BACCM concepts, explain how they relate, and use them to support structured thinking.
1.3 Explain how business analysis supports value creation and benefits organizations in various industries.
1.4 Define value in business analysis and explain how outcomes are assessed to support value realization.
Ta lista jest dosyć długa, więc nie będę jej tutaj wklejał, szczegóły znajdziecie w oficjalnym ECBA Blueprint.
Przykładowe pytanie w nowym formacie:
You are tasked with analyzing why a recently implemented process is underperforming. Which factor should you consider FIRST?
A. The tools and resources available to support the process’s success, including software systems and training programs
B. The external environmental conditions influencing organizational operations, including market trends and competitor offerings
C. Stakeholder attitudes and perceptions about the change, including resistance or lack of engagement
D. The alignment of the process with organizational strategy, including business objectives and strategic outcomes
Correct answer: D
Rationale: Ensuring alignment with the organization’s business objectives provides a benchmark against which solution performance can be assessed.
Czas egzaminu został wydłużony do 75 minut. Co pozostało bez zmian, to nadal mamy 50 pytań i ważność certyfikatu jest bezterminowa.
Wnioski
Wydaje mi się, że te zmiany są na lepsze. Sprawdzenie umiejętności myślenia i dostosowania do sytuacji daje więcej niż weryfikacja jedynie wykucia teorii. Z drugiej strony, może być trudniej zdobyć ten certyfikat, a co za tym idzie jego wartość na rynku jeszcze wzrośnie. Szczególnie teraz w świecie AI, umiejętność myślenia (mam nadzieję :) ) będzie coraz bardziej doceniana. I niezmiennie myślę, że warto zdobyć ten certyfikat na początku kariery, potrafi on otworzyć wiele drzwi.
Jak do tego podejść? Starajcie się zrozumieć te zagadnienia o których czytacie w BABOK i BA Standard (ten dokument to też teraz must). Trzeba zerknąć na to bardziej od strony praktycznej. Niewątpliwie doświadczenie zawodowe będzie atutem, a jeśli takowego nie ma to szukajcie praktycznych materiałów z tego obszaru.
I na koniec, jeżeli zdecydujecie się zdawać ECBA, poniżej macie zestaw 3 zaktualizowanych testów przygotowujących do egzaminu. Do każdego pytania znajdziecie pełne uzasadnienie poprawnych i błędnych odpowiedzi. W naszej sekcji "Szkolenia i doradztwo" znajdziecie też 2 kursy z tematyki BABOKa, wkrótce będzie więcej :)